Samenredzaamheid verder onder druk
De in het onderzoek “Veerkracht in het corporatiebezit” beschreven trends blijken na 2016 onverminderd door te zetten. De laatste twee jaar is de concentratie van kwetsbare groepen in de sociale huursector verder toegenomen. Een groot aandeel van deze huurders heeft een beperkte zelfredzaamheid en daar waar zij geconcentreerd samenwonen, staat ook de samenredzaamheid onder druk. Deze bewoners hebben genoeg te stellen met hun eigen problemen en daardoor weinig ruimte om anderen bij te staan. Ook de overlast en onveiligheid zijn in buurten met veel sociale huurwoningen verder toegenomen. De toename van specifieke kwetsbare groepen, zoals mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, mensen met een licht verstandelijke beperking en mensen met psychiatrische problematiek speelt hierbij een rol.
Vooral zwakke buurten worden geraakt
De concentratie van kwetsbare groepen en toenemende problemen rond overlast en onveiligheid zijn het sterkst zichtbaar in wijken waar de leefbaarheid al onder druk staat. Daar zijn de goedkoopste woningen te vinden en is de mutatiegraad het hoogst. Daar is (dus) ook de instroom van kwetsbare groepen het grootst. Daarnaast is er in deze wijken een grotere uitstroom van hogere inkomens en een verminderde instroom van meer kansrijke huishoudens. Als groepen die dit nodig hebben in deze context niet de ondersteuning krijgen die nodig is, ontstaan als snel problemen rond overlast en onveiligheid. De ruimtelijke tweedeling tussen corporatiebuurten en overige buurten overstijgt dan ook sociaaleconomische verschillen. Ook qua leefomstandigheden – en in het bijzonder in relatie tot overlast en onveiligheid – nemen de verschillen toe, waar ze tot circa 2012 nog afnamen.
Oorzaken algemeen maatschappelijk
Dat er een concentratie ontstaat van de kwetsbaarste groepen in een beperkt aantal buurten en dat in die buurten problemen met overlast en onveiligheid veelal toenemen, kan worden verklaard vanuit meerdere maatschappelijke ontwikkelingen:
Aandacht voor oplossingen
Het afgelopen jaar heeft de ontwikkeling van de leefbaarheid – mede door het eerdere ‘Veerkracht-rapport’ – veel aandacht gekregen, zowel van de kant van corporaties als van gemeenten. Op verschillende plekken is verdiepend onderzoek gedaan om na te gaan in hoeverre het landelijke beeld ook lokaal zichtbaar was. De ontwikkelingen in buurten zijn gerelateerd aan het gevoerde beleid en verrijkt met lokale kennis van professionals. van corporaties, gemeenten en zorginstellingen. Via deze weg is gezocht naar oplossingsrichtingen. We hebben er zeven opgetekend, vooral vanuit het perspectief van de volkshuisvesting en niet in volgorde van belangrijkheid:
Samenwerken, maatwerk leveren en blijven leren
De vele in de wijk werkzame partijen hebben eigen budgetten en verantwoordelijkheden, maar zijn van elkaar afhankelijk om doelen te bereiken. Onder bovengenoemd punt 7 gaat dan ook een wereld schuil van mogelijkheden, kansen benutten en uitdagingen om samen te werken.
Het meeste kan lokaal, maar ook het rijk is aan zet
De meeste kansen kunnen op lokaal niveau worden benut. Ook de meeste belemmeringen kunnen daar worden verholpen, maar niet allemaal. In de wijken worden ook de effecten van het rijksbeleid zichtbaar en de rijksoverheid kan dan ook een belangrijke bijdrage leveren aan de veerkracht van buurten. Dit enerzijds door (aanpassing van) concrete wetgeving, zoals het Woningwaarderingsstelsel, anderzijds door te communiceren dat het de lokale partijen steunt in hun streven naar veerkrachtige wijken en waar nodig ook ondersteunt. Daarbij gaat het onder andere om het erkennen dat het werk van woningcorporaties verder gaat dan het bouwen en beheren van sociale huurwoningen voor de laagste inkomens alleen. Het recente voornemen van de minister van BZK om in samenwerking met gemeenten, maatschappelijke partners, kennisinstellingen en collegadepartementen (weer) te werken aan een brede, gebiedsgerichte aanpak voor kwetsbare wijken en buurten biedt wat dat betreft perspectief.
Reacties (0)
Er zijn nog geen reacties op dit document.