De redelijkheid en nuance terug in het stikstofdebat & alle vormen van polarisatie het raam uit.

De redelijkheid en nuance terug in het stikstofdebat & alle vormen van polarisatie het raam uit. Wouter Lenferink MSc., Drs. Luit Buurma, Carla Soesbergen-Kuipers, Ing. Ajaan Hijmans, Em. Prof. Dr. Johan Sanders, Em. Prof. Dr. Han Lindeboom. D66 Focusgroep stikstof: voor een integratieve en inclusieve aanpak voor de stikstofproblematiek. Wij Nederlanders kennen een sterk planologische historie. Als geen ander land begrijpen wij hoe we land kunnen creëren, opdelen en bestemming geven. Daardoor bestaat ons land uit een strakke aaneensluiting van gebieden die grofweg te categoriseren valt onder bebouwde omgeving, landbouw en natuur. Om dit te realiseren is Nederland ook een land van overleg en belangenafweging. Deze focusgroep richt zich op stikstofproblematiek in Nederland. Bij stikstofproblematiek wordt er al snel een onderscheid gemaakt tussen de belastende partijen zoals industrie en landbouw en belaste partijen zoals natuur. Dit onderscheid is bedrieglijk en doet geen recht aan de complexiteit van de problematiek. In onze groep kwamen op hoofdlijnen de volgende focuspunten aan bod: natuur, mens en innovatie. Het is belangrijk om in de aanpak meer maatwerk te bieden aan de lokale omstandigheden. Focus op de natuur De natuur is niet maakbaar. Zij heeft een grote mate van vrijheid nodig om zich te ontwikkelen tot een robuust, complex en stabiel ecosysteem. Wij kunnen hier als mens de schaal en randvoorwaarden creëren waarop dit gebeurt, maar zullen ons nederiger moeten opstellen tegenover natuurlijke processen. Platgeslagen kent de natuur in gezonde ecosystemen een fijnmazig systeem om met stikstof om te gaan. Gevoed door zonlicht en instromende voedingsstoffen wordt aan het begin van de cyclus stikstofgas vastgelegd in een bruikbare vorm voor planten en dieren. Aan het eind van de cyclus wordt door bacteriën en schimmels de stikstof weer omgezet in het gevaarloze stikstofgas dat vrij naar de atmosfeer trekt. Door zelf stikstof uit de lucht te fixeren tot kunstmest heeft de mens deze cyclus ernstig verstoord. De kracht van de natuurlijke balans kunnen we als mens gebruiken om beter om te gaan met onze ecosystemen. Interventies zoals het verlagen van de waterstand omdat trekkers anders wegzakken in het veld, beïnvloeden deze natuurlijke balans. We moeten dus een manier vinden om beleid te voeren waarbij de natuur niet als een los onderdeel wordt gezien maar als integratief onderdeel in het geheel. Een goed voorbeeld hiervan zien we in grote steden. Bij veel projecten door de gemeente wordt inmiddels een stadsecoloog betrokken. Focus op de mensen Of de natuur een kans krijgt in het beleid valt of staat bij de gratie van de betrokken mensen. De huidige politiek focust zich erg op hyperbolen en het zoeken van tegenstellingen. We mogen geen tegenstellingen creëren tussen landbouw/veeteelt, industrie, politiek en natuur. We kunnen ook niet spreken van “catastrofale” consequenties waar het nog niet voor alle partijen duidelijk en zichtbaar is. De landbouwsector is verweven met de natuur in Nederland. De boeren moeten in het politieke vuur worden ontzien. Het zijn mensen met gezinnen die brood, zekerheid en autonomie wensen volgens ieders basisbehoeften. Deze gezinnen produceren ons voedsel. Dat neemt niet het eerdergenoemde weg (de natuur is niet maakbaar) waardoor de landbouwsector ook rekening dient te houden met de draagkracht van de natuurlijke en de door de mens aangejaagde stikstofcyclus. Focus op kennis en innovatie De stikstofcyclus is zeer complex met veel verschillende verbindingen en processen. Kennis van de gehele cyclus op verschillende schalen (mondiaal, nationaal en lokaal) is onontbeerlijk om voor iedereen duurzame oplossingen te vinden. Innovatie is een prachtig middel om de gevolgen van stikstofproblematiek te verminderen zowel aan de bron als aan de verwerkingskant. Zo kennen we toevoeging van een aantal essentiële aminozuren aan diervoeder om daarmee het benodigde eiwit in het voer te verminderen hetgeen resulteert in minder stikstof en fosfaat in de mest, grotere waterzuiveringen met een toegewijde stap voor het verwijderen van stikstof, en (varkens)stallen voorzien van luchtfilters tegen ammoniak. En er zijn nog veel meer mogelijkheden waarbij lokaal maatwerk tot maatschappelijk breed aanvaardbare oplossingen kan leiden. Alleen middels een integratieve en inclusieve aanpak kunnen we recht doen aan verschillende aspecten van de stikstofproblematiek, gezonde natuur, voldoende voedsel voor iedereen en een gevarieerd landschap.