Natuur en biodiversiteit

Inleiding

Biodiversiteit is een veelomvattend begrip: het behelst de variatie in al het leven op aarde. Van bloemen en bijen, tot bacteriën en regenwouden. Biodiversiteit is essentieel voor de mens, want het staat aan de basis van ons voedsel, een schone lucht, een goede kwaliteit van de bodem, en andere ecosysteemdiensten. Biodiversiteit en natuur zorgen ook voor ons welzijn: groen doet ons goed. Biodiversiteit heeft ook een intrinsieke waarde: wie zijn wij om te bepalen of een panda of tijger bestaansrecht heeft? (WUR Thema Biodiversiteit)

Biodiversiteit staat wereldwijd onder druk, ook in Nederland. Die druk is te wijten aan een complex van factoren zoals
versnippering en afname van leefgebied, klimaatverandering, verdroging, overbemesting, industrialisering, infrastructuur,
verstedelijking en gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Factsheet biodiversiteit (WUR) Stikstofdepositie is naast de uitstoot van broeikasgassen en habitatvernietiging de belangrijkste factor waarmee de mensheid de natuur wereldwijd beïnvloedt. (WUR 2017)

In Nederland is in de afgelopen eeuw veel biodiversiteit verdwenen, maar in natuurgebieden is het verlies nu gemiddeld genomen gestopt. In het agrarisch gebied gaat het echter nog steeds slechter met het merendeel van de populaties van soorten. De ambitie voor een structurele verandering van de landbouw zoals het kabinet die beoogt, is nog nauwelijks
vertaald in concrete beleidsmaatregelen. Het beleid voor kringlooplandbouw en voor natuur en stikstof is vooral gericht op inpasbaarheid in de gangbare bedrijfsvoering. Hierdoor draagt het vooralsnog nauwelijks bij aan de beoogde transitie in de landbouw. (PBL, ‘Balans van de Leefomgeving 2020’)

Landelijk

Beleid en wetgevingbiodiversiteit – goed overzicht
Natura 2000 – Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In deze Natura 2000-gebieden worden bepaalde dieren, planten en hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit (soortenrijkdom) te behouden.
Deltaplan Biodiversiteitsherstel – Natuurorganisaties, boeren, burgers, wetenschappers, banken en bedrijven zetten zich samen in voor biodiversiteitsherstel in Nederland.
Standpunten Natuurmonumenten
Probos – Kennisinstituut Probos voor duurzaam bosbeheer en bosuitbreiding in Nederland én daarbuiten.

Provinciaal

De provincies zijn verantwoordelijk voor het Natuurnetwerk Nederland op het land. Ook alle grote wateren (grote rivieren, Deltawateren, IJsselmeergebied en Waddenzee) en de gehele Noordzee behoren tot het NNN. Voor deze gebieden is het Rijk verantwoordelijk.

De Natuur en Milieufederaties hebben goed zicht op problemen en mogelijkheden op provinciaal niveau: